Konya Havzası’nda yer altı sularının çekilerek toprağın göçmesiyle meydana gelen ve çoğunluğu Karapınar ilçesinde bulunan obrukların sayısı, 2 bin 600’ü aştı.
Bölgede gün geçtikçe artan obruklar için harekete geçen Vilayet Afet ve Acil Durum Müdürlüğü ile Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi ortasında ‘Obruk Alanlarının Tespit Edilmesi’ projesi kapsamında, tarım iktisadı ve tarım eser deseninin obruklara tesirinin araştırılması için ortak çalışmalar yürütülmesi maksadıyla AFAD Vilayet Müdürü Yıldız Tosun ve Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Hasan Hüseyin Atar ortasında protokol imzalandı.
OBRUK HASSASLIK HARİTASI ÜRETİLECEK
Proje kapsamında, bölgede meydana gelen obruk oluşumları sınıflandırılarak, tipleri modellenecek, uygun litolojik özelliklere sahip olan jeolojik ünitelerin hudutları güncellenecek. Obruk oluşumunda değerli rol oynayan yapısal jeolojik ögeler, hidrojeolojik ve meteorolojik şartlar üzere doğal etkenlerle çok ve denetimsiz yer altı suyu kullanımı üzere antropolojik etkenlerin obruk oluşumundaki hissesi ortaya çıkarılacak. Bu çalışmanın sonucunda topoğrafyada obruk oluşum izleri veren değişimler belirlenerek, obruk oluşturması olası alanlarda jeolojik, jeofizik tahlil ve ölçümler yapılarak doğruluğu denetim edilecek. Riskli olarak belirlenen bölgelerde insansız hava aracı ile periyodik uçuşlar gerçekleştirilerek topoğrafik çöküntülerin tespit edilip edilemediği, erken müşahede ve ikaz çalışmalarına uygunluğu saptanacak. Tüm bu bilgiler ışığında matematiksel model çıkarılarak Konya için ‘Obruk Hassaslık Haritası’ üretilecek ve ardından de ‘Obruk Hareket Planı’ hazırlanacak. Tüm saha bilgilerinin bu yıl sonu tamamlanmasıyla ‘Konya Obruk Hassaslık Haritası’nın üretimi 2023 yılında bitirilecek.
TARIMIN OBRUKLARA TESİRİ ORTAYA KONULACAK
Protokolle obruk oluşumunun, eser deseninin yoğunluğuyla bağlantısı irdelenecek. Ağır olan eserin su muhtaçlığı, datalara nazaran ne kadar su kullanıldığı ortaya konulacak. Sulanan tarım toprağının ve büyüyen tarım eserinin örtü yükte yaptığı yükü belirlenecek. Sulamayla tarımda kullanılan gübre ve ilaçların topraktan süzülerek altta boşluk oluşturması ve oluşmuş boşluğu büyütmesi ihtimalleri üzerinden çalışmalar yürütülerek, tarımın kapsamlı formda obruklara tesirinin ortaya konulması hedefleniyor.